Voor een scherper persoonlijk en ambachtelijk vakmanschap
Werken als professional bij de (Rijks)overheid betekent werken in een dynamische omgeving. Signalen vanuit de maatschappij, de politiek en de eigen organisatie vragen om continu en effectief kunnen schakelen op verschillende niveaus. Onophoudelijk vinden binnen het openbaar bestuur grote veranderingsprocessen plaats. Naast de voortdurende reorganisaties, is er op dit moment specifiek aandacht voor de veranderende verhouding tussen overheid en samenleving, voor nieuwe manieren van beleidsontwikkeling en voor de groeiende rol van toezichthouders. De dynamiek in het ambtelijk bestaan wordt daarnaast in toenemende mate beïnvloed door de media, actualiteiten en de eigen wijze waarop politici met hun ambtenaren om willen gaan.
Professionals bij ministeries en grote uitvoerende diensten, zoals de IND en de NVWA, zitten bij deze ontwikkelingen ‘vol in de wind’. Dat vraagt om stevigheid en stelt hoge eisen aan hun vakmanschap. Het vraagt van hen de volgende ontwikkelweg:
- van inhoudelijk werken en denken naar meer strategisch en procesmatig opereren;
- van het analyseren van de beleidsproblematiek naar het waarnemen, invoelen en beïnvloeden van verhoudingen en dynamieken tussen betrokken actoren in het beleidsveld;
- van beleid ontwikkelen naar beleid en uitvoering op elkaar afstemmen in samenwerking met een groeiend netwerk van stakeholders.
“Ik merk dat ik in mijn dagelijks werk een stuk steviger in mijn schoenen sta.”
Looptijd
1 jaar
Tijdsbesteding
28 dagen (exclusief reflectie op en voorbereiding van de seminars)
Doelgroep
‘Zware’ professionals bij de Rijksoverheid of in uitvoerende organisaties, planbureaus en inspecties
De sleutel tot persoonlijke en professionele groei
De Leergang Leiderschap in Beleidsprocessen heeft met ruim 50 voorgaande edities inmiddels een gerenommeerde plaats in loopbaan- en managementontwikkelprogramma’s binnen de rijksdienst. Zij speelt een belangrijke rol in de ontwikkeling van het vakmanschap van professionals bij het Rijk en draagt bij aan de bevordering van hun brede inzetbaarheid.
Daartoe ‘zoomt’ de leergang in op de vier invalshoeken die de sleutel vormen tot persoonlijke en professionele groei: de persoon, de actoren, de organisatie en de omgeving. Het accent ligt hierbij meer op experimenteren, ervaren en confronteren dan op het luisteren naar colleges en het kennisnemen van literatuur. In een veilige setting worden deelnemers uitgedaagd uit hun ‘comfort zone’ te komen, buiten kaders te denken en met andere brillen naar de werkelijkheid te kijken.
Door de bij aanvang van de leergang vastgestelde persoonlijke en professionele ontwikkelingsweg van de deelnemers als leidraad te hanteren, ontstaat een zeer persoonsgericht traject. Het rendement is daardoor ook aanzienlijk op diverse gebieden. Deelnemers:
- worden pro-actief in de omgang met veranderingen
- krijgen meer inzicht in en greep op dynamische beleidsprocessen
- vergroten hun handelingsrepertoire als ambtelijke professional
- worden evenwichtiger en versterken hun reflectief vermogen
- ontwikkelen hun politiek bestuurlijke gevoeligheid
“Door de werkvormen van de leergang is het mogelijk om drempels over te gaan die je anders niet zou durven over te gaan.”
Opbouw van het programma
De leergang bestaat uit een openingsseminar van twee dagen, zes seminars van drie dagen en een afrondingsseminar van twee dagen.
Binnen de leergang is een consultatietraject opgenomen. Hierin wordt in kleine, vertrouwelijke gespreksgroepen gewerkt aan professionele casuïstiek en persoonlijke dilemma’s onder begeleiding van een coach. Het succes van deze consultatiegroepen blijkt onder andere uit het veelvuldig voortzetten hiervan na afronding van de leergang.
Daarnaast vinden er diverse externe bezoeken plaats; zowel binnen als buiten de eigen beleidskolom. Ook een bezoek aan Brussel maakt deel uit van deze leergang.
Halverwege het programma wordt in individuele ontwikkelgesprekken met de programmaleider de voortgang ten aanzien van de persoonlijke en professionele ontwikkeling besproken en zonodig aangescherpt.
“De leergang biedt verdieping in professioneel functioneren, rust en relativering en daarmee al met al grotere effectiviteit en efficiëncy van handelen.”
Praktisch
In totaal vraagt de leergang ongeveer 30 dagen aan tijd over een periode van ruim een jaar. De voorbereiding op de seminars vraagt daarnaast circa 10 dagen. De Publiek Domein werkwijze verlangt een grote persoonlijke inzet van de deelnemers.
“Wat ik vooral meeneem is dat ik altijd iets anders kan proberen als het niet werkt. LB II heeft daarvoor de nodige handvatten gegeven en het zelfvertrouwen om deze te gebruiken.”
Hoe zit de 11e stoel bij de leergang LB-II?
Als een spons leren in een hogere versnelling
Gerbrig Klos, Sr. medewerker mensenrechtenprojecten Amnesty International Nederland
“Het budget van Amnesty voor opleiding en training biedt geen ruimte om medewerkers zo’n intensieve en kostbare leergang te laten volgen. Amnesty-medewerkers volgen soms korte trainingen buiten de deur of een paar vakken op de universiteit. Het aanbod van Publiek Domein is echt een buitenkans, die Amnesty dan ook met twee handen heeft aangegrepen
De meeste activiteiten van Amnesty Nederland richten zich op verre buitenlanden. Ik ben een van de weinigen in de organisatie die zich bezighoudt met mensenrechtenkwesties in Nederland. Deze leergang biedt mij een interessant kijkje in de keuken van de (rijks)overheid; in beleidsvoorbereiding, bestuurlijke dynamiek, de mores en dilemma’s die daar spelen.
Lees hieronder het hele artikel:
Publiek Domein vindt het een verrijking om professionals uit het maatschappelijke werkveld te verwelkomen als deelnemer aan de open leergangen. Juist omdat de overheid en maatschappelijke partners steeds vaker samenwerken. Om het voor maatschappelijke organisaties mogelijk te maken aan onze opleidingen deel te nemen, hebben wij sinds een aantal jaren een speciale regeling: de ‘11e stoel’. Bij groepen van tien deelnemers stellen wij de elfde deelnameplaats in een open leergang gratis beschikbaar aan iemand van een maatschappelijke organisatie.
Maar: hoe is het eigenlijk om als ‘maatschappelijk’ deelnemer een opleiding te volgen tussen ‘hardcore’ ambtelijke professionals? Wordt de verrijking die wij voor ogen hebben wel ervaren? Een aantal 11e-stoelers spreekt zich uit.
Tijd voor verdieping op een kruispunt in mijn carrière
Joanne Wieringa, teamleider Stichting Ravelijn,
neemt deel aan leergang Ontwikkeling Leiderschap bij de Overheid
‘Mijn’ 11e stoel is een hele mooie kans om me als teamleider verder te ontwikkelen. Normaal gesproken is het vanuit Ravelijn niet mogelijk om een dergelijke leergang te volgen. Ons persoonlijke loopbaanbudget is hooguit een paar honderd euro per jaar.
Ik heb het gevoel dat ik op een kruispunt sta in mijn carrière. Ik ben nu bijna een jaar teamleider bij Ravelijn en ben maar ‘gewoon gaan doen’. Nu is het tijd voor verdieping in mijn functie. Hoe ga ik te werk en waarom doe ik dat? Wat zou ik anders kunnen doen als teamleider? Dergelijke vragen houden me bezig en ik ga daar graag mee aan de slag de komende tijd.
Ook kan ik met deze leergang bijdragen aan de professionalisering van de organisatie. Wij hebben intern veel aandacht voor kwaliteitsverbetering en goed leiderschap hoort hier ook bij. Daarnaast verwacht ik dat ik niet alleen veel leer over mijzelf, maar ook over de cultuur en processen bij Ravelijn. Dit wil ik delen met mijn directeur en de medewerkers, zodat ook anderen hier van kunnen leren.
Meer begrip tussen maatschappelijk en ambtelijk domein
Jasmin Vogeley, voormalig programmamanager 13 Volt,
nam deel aan Leergang Politiek Bestuurlijke Gevoeligheid
Als beleidsmedewerker en projectleider van een organisatie die zich richt op maatschappelijke participatie van kwetsbare mensen die moeilijk bemiddelbaar zijn, heb ik veel uiteenlopende contacten, waaronder veldwerkers en managers uit het sociale domein, ambtenaren en politici. Dus eigenlijk het hele krachtenveld dat in de leergang nader wordt bekeken. Ik was met name geïnteresseerd in de wereld van ambtenaren. Vanuit mijn praktijk was het soms moeilijk aansluiting te vinden en elkaar goed te begrijpen.
In de leergang PBG heb ik ervaren dat de gedrevenheid waarmee ambtenaren hun werk doen, heel erg overeen komt met mijn passie voor het werk. Ik kreeg meer begrip voor het werkveld van ambtenaren en besefte dat ook zij soms gevangen zitten in procedures en (politieke) krachtenvelden, die zij niet zomaar kunnen veranderen.
Als een spons leren in een hogere versnelling
Gerbrig Klos, Sr. medewerker mensenrechtenprojecten Amnesty International Nederland,
neemt deel aan Leergang Leiderschap in Beleidsprocessen (LB-II)
Het budget van Amnesty voor opleiding en training biedt geen ruimte om medewerkers zo’n intensieve en kostbare leergang te laten volgen. Amnesty-medewerkers volgen soms korte trainingen buiten de deur of een paar vakken op de universiteit. Het aanbod van Publiek Domein is echt een buitenkans, die Amnesty dan ook met twee handen heeft aangegrepen
De meeste activiteiten van Amnesty Nederland richten zich op verre buitenlanden. Ik ben een van de weinigen in de organisatie die zich bezighoudt met mensenrechtenkwesties in Nederland. Deze leergang biedt mij een interessant kijkje in de keuken van de (rijks)overheid; in beleidsvoorbereiding, bestuurlijke dynamiek, de mores en dilemma’s die daar spelen
De eerste twee seminars heb ik vooral veel opgezogen, als een spons. De reflectie en daarmee het leren kwam bij mij in een hogere versnelling toen ook de intervisie startte. Maar ik kan nog veel meer hoogtepunten noemen. Had ik maar (veel) eerder zo’n opleiding gevolgd… We zijn nu halverwege de leergang, en ik kijk uit naar wat nog komen gaat!
Mijn plek veroveren in een nieuwe baan
Jozé van Kooten Niekerk, Teamleider Buurtteamorganisatie Sociaal,
nam deel aan de Leergang voor Regisseurs in het publieke domein
Ik was net boventallig geworden. Deelnemen zat er dus niet meer in. Toen viel mijn oog op de 11e stoel en met enige schroom heb ik ervoor geopteerd. Ik was verrast toen Publiek Domein me uitnodigde voor een gesprek. En ik was nog verraster toen ik hoorde dat ik kon deelnemen.. De sterren waren mij goed gezind, want die nieuwe baan kwam er.
De Leergang sloot naadloos aan bij mijn nieuwe positie in de nieuwe organisatie. Wonderlijk genoeg gold dat ook voor de andere deelnemers, terwijl we allemaal uit zeer verschillende werkvelden en situaties kwamen. Dat was een van de sterke kanten van de leergang: samen met anderen, die je niet kent en met wie je niet in de dagelijkse praktijk te maken hebt, je eigen rol, positie, sterke en zwakke kanten onderzoeken. Ik kijk met een heel goed gevoel terug op de Leergang, de docenten, de mede-cursisten en bovenal programmaleider Ardi Roelofs, die het met zoveel kennis en enthousiasme heeft neergezet.
>Lees meer over onze speciale regeling voor maatschappelijke organisaties.
Praktisch
In onze Nieuwsbrief laten wij zo nu en dan een voormalig deelnemer aan het woord om te zien wat hen bezighoudt. Klik op een van onderstaande titels om de volledige tekst te lezen.
“LB-II een must” (Michel Berkelmans, ministerie EZ)
Benadering persoonlijk leiderschap volgens de Jacobsladder.