Maatwerk Excelleren in een politiek bestuurlijke omgeving
Politiek Bestuurlijke Gevoeligheid of Sensitiviteit blijft op alle niveaus in het openbaar bestuur een belangrijk thema. Voor de adviseur die regelmatig moet schakelen met zijn of haar bestuurder tot en met de medewerker op afstand die vooral op pad is en ziet wat er buiten concreet speelt. Een belangrijke vaardigheid om in dit krachtenveld effectief te kunnen opereren is het zich kunnen verplaatsen in de ander. Het eigen oordeel mag niet blokkeren maar moet juist een trigger zijn om te onderzoeken wat de ander beweegt. Alleen dan kun je langszij komen. In combinatie met thema’s als adviseren, opdracht geven en opdracht nemen en op basis van de eigen ervaringen wordt een stevige impuls gegeven aan de ontwikkeling van medewerkers en van de organisatie.
De financiële en HRM-adviseurs van de gemeente Leiden wilden zich meer als businesspartners profileren dan puur als middelenadviseurs. We hebben hen in deze ontwikkeling ondersteund met een gevarieerd programma waarin proactiviteit, verdieping van adviesvaardigheden en een steviger intern samenspel centraal stonden.
Medewerkers van een directie van het ministerie van Economische Zaken wilden hun bestuurlijke antenne versterken na een lastige start met de nieuwe staatssecretaris. Deze behoefte vormde de basis voor een masterclass en een leertraject. We werken in dit traject op twee fronten tegelijk: aan de positie van de nieuwe directie in het krachtenveld en aan de relatie met de staatssecretaris. We vinden raakvlakken in de passies van de staatsecretaris en de ‘drive’ van de directie.
De wens van de nieuwe wethouder was het politiek rationeler inzetten van producten van de Amsterdamse Dienst Infrastructuur Verkeer en Vervoer. Hét moment om beproefde leerwerktrajecten Bestuursgevoeligheid te intensiveren. Naast breder leren kijken naar de bestuurlijke context bieden we een grotere wisselwerking tussen deelnemers en het middenkader met specifieke aandacht voor de ‘screeningscommissie’. Het resultaat is een vernieuwd, gezamenlijk gedragen handelingsperspectief dat aansluit bij de stijl van besturen van de wethouder. Het perspectief doet bovendien recht aan de expertise en rol van de dienst en de individuele rolopvattingen. Er ligt nu een raamwerk om stukken ‘screeningsproof’ aan het College voor te leggen.
De Drentse Provinciale Staten kiezen na de recente verkiezingen voor een uitbreiding van de Statengriffie. Een behoorlijk aantal Statenleden treedt zonder erfenis aan in de Statenzaal. De nieuwe Statengriffie, tien professionals sterk, staat intussen klaar om hen met advies en onderzoek van dienst te zijn. Een dienstbaarheid die verankerd is in eigen kennis en expertise. Met een scherp oog voor de politieke dynamiek en rationaliteit wil de griffier in een op maat gesneden programma bouwen aan een gemeenschappelijke basis om de kern van hun taak als een spin in het krachtenveld van de Staten uit te voeren.
De gemeente Valkenswaard wil haar interne adviseurs laten werken aan manieren om zich te profileren, te positioneren en hun adviesvaardigheden aan te scherpen. Tijdens groepsbijeenkomsten en in workshops leren de adviseurs over opdrachtgevers bevragen, bewegen in het krachtenveld en met afstand naar eigen handelen kijken. Het uitwisselen van ervaringen met de groep wordt als zeer positief ervaren. Een waardevolle bijkomstigheid is dat er op natuurlijke wijze samenwerking ontstaat tussen de adviseurs uit verschillende disciplines.
Na een eerder traject Bestuurlijke Sensitiviteit heeft het Hoogheemraadschap Delfland er nu voor gekozen om samen met Publiek Domein een modulair aanbod te ontwikkelen onder hetzelfde thema. Medewerkers kunnen één of meerdere modules kiezen die passen bij hun persoonlijke leervraag. Het aanbod bestaat in eerste instantie uit een basismodule Bestuurlijke Besluitvorming (wat is bestuurlijke sensitiviteit in mijn werk?), een module Bestuurlijk Stukken Beter waarin de schriftelijke voorstellen centraal staan (hoe komen teksten over en is het duidelijk wat er van de bestuurder wordt gevraagd en waarom?) en een module ‘Ik en mijn bestuurder’ (hoe kan ik beter schakelen tussen mijn werk en dat van mijn bestuurder?).
Met de opdrachtgever van het Directoraat Generaal van het ministerie van Economische Zaken heeft Publiek Domein een aanbod ontwikkeld om het samen leren te stimuleren. Niet een training waar mensen individueel naar toe worden gestuurd, maar bijeenkomsten waarin samen onderzoeken, reflecteren en feedback geven centraal staan. De ene keer rond een vooraf vastgesteld thema, de andere keer een open space waarin de deelnemers zelf sturend zijn of bijvoorbeeld een game. Als vanzelf verbreedt de aandacht zich hiermee van ‘hoe doe ik het?’ naar ‘hoe doen wij het met elkaar?’ Wat zijn de grote thema’s? Wat zijn de formele en informele regels? Wat is de dominante cultuur en hoe verhoud ik me daarmee?